USG węzłów chłonnych
Węzły chłonne są ważnym elementem układu chłonnego człowieka. Zmienione chorobowo węzły chłonne można diagnozować z dużą skutecznością przy pomocy fal ultradźwiękowych obrazując je na ekranie aparatu USG. Jest to diagnostyka nieinwazyjna, która nie powoduje ryzyka powikłań u Pacjenta poddanego badaniu. Nie wszystkie węzły chłonne w organizmie można uwidocznić podczas badania. Dostępne w badaniu ultrasonograficznym są węzły chłonne: szyjne, podżuchwowe, nad- i podobojczykowe, pachowe, pachwinowe, podkolanowe oraz w obrębie jamy brzusznej, twarzy i karku. USG węzłów chłonnych charakteryzuje się wyższą czułością w diagnostyce powiększonych węzłów chłonnych w porównaniu do badania klinicznego.
Lekarz wykonujący badanie aby określić czy patologię węzłów powodują zmiany łagodne, czy złośliwe ocenia w USG ich wielkość, kształt, granice, wnękę, echogeniczność, a także ewentualne patologiczne unaczynienie.
Kiedy wykonać USG węzłów chłonnych
Badanie wykonuje się u Pacjentów, u których w badaniu klinicznym, czyli podczas badania fizykalnego węzłów chłonnych występują odchylenia od stanu prawidłowego. Niepokojące jest powiększenie węzłów chłonnych, zmiana struktury oraz ból. Wskazania do wykonania tego badania obejmują również niebolesne i powiększone węzły chłonne. Badanie USG węzłów chłonnych warto wykonać u Pacjentów w przypadku gdy powiększonym, nieprzesuwalnym węzłom chłonnym o twardej strukturze towarzyszy spadek masy ciała oraz nawracające gorączki. Ultrasonografia węzłów chłonnych może być przydatna u Pacjentów z wywiadem nowotworowym, u których zaobserwowano powiększone węzły chłonne w nowej lokalizacji. Należy wykonać poszerzenie diagnostyki o USG, gdy powiększone węzły chłonne utrzymują się przez 3 – 4-tygodnie.
Przygotowanie do badania
- W większości przypadków USG węzłów chłonnych nie wymaga specjalnego przygotowania. Wyjątkiem jest ocena ultrasonograficzna węzłów chłonnych w obrębie jamy brzusznej, która wymaga przygotowania do badania jak w przypadku USG jamy brzusznej.
- Wówczas Pacjent powinien: przyjmować przed badaniem kapsułki z simetykonem np. Espumisan, zgłosić się do gabinetu po 6 – 8-godzinnym okresie głodzenia, w dniu badania pić jedynie niegazowaną wodę oraz unikać palenia tytoniu oraz używania gumy do żucia.
- Do wykonania USG węzłów chłonnych innych obszarów ciała np. szyi, twarzy, okolicy pachowej, bądź pachwinowej nie jest konieczne przygotowanie się przez Pacjenta. Zaleca się jednak aby Pacjent miał komfortowe, luźne ubranie, które umożliwi łatwe odsłonięcie badanej okolicy ciała.
Przebieg badania
Badanie USG węzłów chłonnych rozpoczyna się od zebrania przez lekarza krótkiego wywiadu ukierunkowanego na odchylenia związane z chorobami, którym towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych oraz zapoznanie się z wynikami dotychczasowych badań obrazowych. Następnie Pacjent kładzie się na leżance i odsłania badaną okolicę – może to być szyja, okolice pachowe, pachwinowe, brzuch, bądź okolice dołów podkolanowych. Lekarz pokrywa badany obszar ciała bezbarwnym żelem i wykonuje po skórze Pacjenta ruchy głowicą aparatu USG oceniając jednocześnie na ekranie urządzenia badane węzły chłonne. Badanie jest bezbolesne i bardzo dobrze tolerowane przez Pacjentów. Przed badaniem należy poinformować lekarza o ewentualnych dolegliwościach bólowych badanej okolicy ciała, aby lekarz mógł dostosować kolejne etapy badania indywidualnie do Pacjenta.
Często zadawane pytania
Jakim schorzeniom towarzyszą powiększone węzły chłonne?
Powiększone węzły chłonne mogą być wynikiem miejscowych stanów zapalnych, ale również chorób zakaźnych takich jak np. mononukleoza, gruźlica, toksoplazmoza, HIV. Węzły chłonne mogą być powiększone w przebiegu chorób autoimmunologicznych, rozrostów nowotworowych struktur węzła chłonnego (chłoniaki) oraz w wyniku przerzutów nowotworowych.
Posiadam owłosienie w okolicy, w której znajdują się powiększone węzły chłonne. Czy będzie to utrudniać badanie?
Owłosienie nie wpływa na zmniejszenie skuteczności ultrasonografii jako metody diagnostycznej. Nie trzeba usuwać owłosienia przed badaniem.
Co powinienem zrobić jeśli badanie USG węzłów chłonnych wykaże nieprawidłowości?
Podczas badania USG może okazać się, że niektóre węzły chłonne nie są prawidłowe i wymagają dalszej diagnostyki oraz wykonania kolejnych badań. Jeśli taka sytuacja będzie miała miejsce lekarz wykonujące badanie poinformuje jakie badania są zalecane i doradzi do jakiego specjalisty powinno się udać.