USG stawów biodrowych
USG stawów biodrowych jest badaniem z zakresu nieinwazyjnej diagnostyki obrazowej pomocne przy rozpoznawaniu rozwojowej dysplazji stawu biodrowego u dzieci. Ultrasonografia to uzupełniające badanie przedmiotowe dziecka badanie obrazowe pierwszego wyboru. Badanie USG jest bezpieczną procedurą i nie niesie za sobą negatywnych skutków oraz nie wiąże się z powikłaniami.
USG stawów biodrowych umożliwia ocenę morfologii, pozycji oraz stabilności stawu biodrowego w badaniu statycznym oraz dynamicznym. Jest to badanie o wysokiej czułości w rękach doświadczonego lekarza – ultrasonografisty. Zaletą badania USG jest możliwość uwidocznienia struktur w obrębie stawów biodrowych, które nie są widoczne podczas badania RTG.
Kiedy wykonać USG stawów biodrowych?
Badanie USG warto rozważyć jako uzupełnienie badania klinicznego wykonywanego w celu przesiewowej oceny u dzieci rozwojowej dysplazji stawu biodrowego. Ultrasonograficzną diagnostykę obrazową stawów biodrowych wykonuje się w 6. tygodniu życia dziecka, który jest optymalny do wykorzystania tej metody diagnostycznej, jednak nie później niż do 4. miesiąca życia.
Zaleca się aby USG stawów biodrowych wykonywać u dzieci z odchyleniami w badaniu przedmiotowym (nieprawidłowy wynik testu Ortolaniego/Barlowa) jako potwierdzenie wstępnej diagnozy. Wskazania do wykonania badania obejmują również dzieci z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku rozwojowej dysplazji stawu biodrowego, dzieci z porodu pośladkowego. Kontrole USG ma również znaczenie podczas monitorowania leczenia dziecka.
Przygotowanie do zabiegu
- Badanie USG stawów biodrowych nie wymaga specjalnego przygotowania dziecka. Przed badaniem dziecko powinno być karmione zgodnie z jego zapotrzebowaniem na pokarm.
- Jeśli dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym można przygotować butelkę z pokarmem na wypadek gdyby dziecko było niespokojne.
- Warto przynieść swoją pieluchę/kocyk, na której dziecko będzie leżało podczas wykonywania badania.
- Jeśli USG stawów biodrowych wykonywane jest po raz kolejny (na przykład w przypadku monitorowania leczenia), warto przynieść ze sobą wyniki poprzednich badań USG.
Przebieg zabiegu
Badanie rozpoczyna się od zapoznania się przez lekarza z dotychczasowymi wynikami badania klinicznego dziecka oraz wynikami poprzednich badań obrazowych. Rodzic następnie kładzie dziecko na swojej pieluszce/kocyku na leżance przy aparacie USG oraz rozbiera je tak aby odsłonić okolicę obu stawów biodrowych. Lekarz pokrywa ciepłym, bezbarwnym żelem skórę dziecka w okolicy stawów biodrowych i porusza głowicą aparatu oceniając na ekranie w czasie rzeczywistym stawy biodrowe.
Podczas badania ultrasonografista może wykonywać kończynami dolnymi dziecka ruchy uzyskując wyniki w badaniu dynamicznym. Dziecko w chwili badania leży na plecach, lub na prawym, bądź lewym boku.
Badanie kończy się wydaniem przez lekarza wyniku badania w formie opisowej.
Często zadawane pytania
Czy wszystkim dzieci muszą mieć wykonane USG stawów biodrowych?
Badaniem obowiązkowym u wszystkich dzieci jest badanie kliniczne, jednak USG stawów biodrowych jest badaniem o wyższej czułości niż badanie kliniczne, co czyni je również badaniem zalecanym u dzieci, u których w badaniu klinicznym nie stwierdzono istotnych odchyleń. USG jest badaniem bezpiecznym i bezbolesnym dla dziecka.
Czym grozi zbyt późne zdiagnozowanie u dziecka rozwojowej dysplazji stawu biodrowego?
Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego jest diagnozowana na wczesnym etapie życia dziecka – badanie kliniczne przeprowadza się jeszcze przed wypisem ze szpitala (wpis powinien znajdować się w książeczce zdrowia), a USG stawów biodrowych zalecane jest w 6. tygodniu życia dziecka. Ma to znaczenie ze względu na wczesne skierowanie dziecka do opieki ortopedycznej i leczenie. Późne rozpoznanie i rozpoczęcia leczenia dysplazji, lub zwichnięcia stawu może być przyczyną dolegliwości w wieku dorosłym i może wiązać się z dolegliwościami bólowymi stawów biodrowych.